Od jednego z naszych Czytelników dostaliśmy list z zapytaniem o butelkę Chabeso z polskimi napisami.
Witam
Dzisiaj wykopałem butelkę z pod posadzki w piwnicy w kamienicy zabytkowej z przed 1905 roku, była czterdzieści centymetrów pod nią, posadzka nigdy nie była remontowana, a więc podejrzewam iż butelka pochodzi z tych lat co powstała kamienica.
Dane widniejące na butelce:
CHABESO, PIERWSZY BEZALKOHOLOWY NAPÓJ Z KWASEM MLEKOWYM, WŁASNOŚĆ NIESPRZEDAJNA,
na odwrocie:
PRAWNIE ZASTRZEŻONA.
Proszę o jakieś dane, gdzie była produkowana i w jakich latach.
Pozdrawiam
Jacek
Ponieważ to ciekawy temat i wymagający dłuższej odpowiedzi, chciałbym ją wykorzystać w celach edukacyjnych. Żeby mogła służyć także naszym Użytkownikom i wszystkim Gościom, odwiedzającym tą stronę. Tu u nas na Pomorzu Zachodnim niemieckie butelki Chabeso - te uniwersalne, bez napisu "Stettin" (prawdopodobnie z lat 30-tych) - często się trafiają w wykopach.
Odpowiadam więc na forum internetowym.
Formułę napoju z "krystalicznie czystego kwasu mlekowego" (produkowanego w dużych ilościach przez bakterie) wymyślił niemieccy chemicy od środków spożywczych w 1895 roku. Napój o nazwie Chabeso był produkowany dopiero od 1911 roku przez firmę Chabeso GmbH w Mainz. A od marca 1914 roku zaczęli sprzedawać licencje dla innych firm. Najbardziej popularny był w okresie międzywojennym - i pewnie z tego okresu pochodzi ta butelka z polskimi napisami. W samych Niemczech było wtedy 57 fabryk Chabeso (w tym szczecińska, opisywana w naszym katalogu). Podobne istniały także w wielu krajach Europy, a nawet w USA, Argentynie, Egipcie i na Bliskim Wschodzie.
Z tego, co wyczytałem w internecie, to prawdopodobnie działało na zasadzie współczesnych napojów typu Pepsi, czyli w oparciu o jakiś bazowy koncentrat, dostarczany przez główną firmę Chabeso do pomniejszych (jakby rozlewni, gdzie był mieszany z wodą czy innymi dodatkami). W ten sposób napój produkowany przez różnych lokalnych producentów zawsze miał ten podobny smak, a i firma Chabeso utrzymywała monopol. Po II wojnie światowej produkcja podupadła, zostało tylko kilka wytwórni. Od 1967 ten napój już nie jest produkowany, choć firma Chabeso istnieje do dziś.
Reasumując, posadzka w kamienicy prawdopodobnie jest młodsza od samego budynku, czyli pochodzi z okresu międzywojennego, gdy napoje Chabeso były bardzo popularne. Być może w/w butelkę - po opróżnieniu - wyrzucił któryś z robotników, wykonujących posadzkę? Oryginalnie, po wybudowaniu kamienicy w 1905, budynek mógł w ogóle nie mieć posadzki w piwnicach - a np. tylko polepę z gliny. Bardzo często tak było. Ktoś z kolejnych właścicieli lub bogatszych najemców po latach zlecił wykonanie posadzki - np. żeby w jego piwnicy było bardziej sucho, jeśli coś tam przechowywał. Na posadzce łatwiej też utrzymać czystość.
Pozdrawiam
Remigiusz Paduch, administrator.
Edytowane przez Remigiusz dnia 21-01-2011 00:31 |
Portal
v6.01 || eXtreme fusion by eXtreme Crew © 2003-2005